Ubezpieczenie od utraty dochodu, znane także jako ubezpieczenie niezdolności do pracy lub ubezpieczenie utraty zarobków, to rodzaj polisy ubezpieczeniowej, która chroni osobę lub firmę przed utratą dochodu spowodowaną niezdolnością do pracy, na przykład z powodu choroby lub wypadku.

Ubezpieczenie od utraty dochodu jest ubezpieczeniem w pełni dobrowolnym. Każda osoba może złożyć wniosek (wraz z wypełnieniem ankiety medycznej, finansowej i wpłatą pierwszej składki) o ubezpieczenie w dowolnym momencie, a towarzystwo każdy wniosek może rozpatrzyć w dowolny sposób, np.:

-zaakceptować wniosek i wystawić polisę,

-poprosić o dosłanie dodatkowych dokumentów (np. dokumentacji medycznej),

-skierować  na dodatkowe badania,

-zmodyfikować zakres lub wysokość składki,

-odrzucić wniosek.

Wysokość składki zależy od różnych czynników:

-zakresu ubezpieczenia,

-sumy ubezpieczenia,

-okresu na jaki umowa jest zawierana,

-wieku ubezpieczonego,

-stanu zdrowia ubezpieczonego,

-zawodu lub hobby ubezpieczonego.

Zakres ubezpieczenia w każdym towarzystwie jest inny, na innych zasadach dokonywane są wypłaty świadczeń i inny jest zakres odpowiedzialności towarzystwa. Biorąc pod uwagę te różnicę można dokonać podziału ubezpieczeń ze względu na różne kryteria.

Podział ubezpieczeń ze względu na czas niezdolności do pracy:

1. Czasowa niezdolność do pracy (do 24 miesięcy)- dotyczy sytuacji, w których zgodnie z aktualną wiedzą medyczną możliwy jest powrót do wykonywania zawodu/pracy po zakończeniu leczenia. Będą to sytuacje takie jak okresy zaostrzenia niektórych chorób przewlekłych czy okres rehabilitacji po wypadku.
2. Trwała niezdolność do pracy (powyżej 24 miesięcy)- zazwyczaj dotyczy inwalidztwa, śmierci lub braku możliwości wykonywania dotychczasowego zawodu. W sytuacji stwierdzenia trwałej niezdolności do pracy aktualna wiedza medyczna nie będzie dawała perspektyw na powrót ubezpieczonego do sprawności umożliwiającej wykonywanie zawodu/pracy.

Podział ubezpieczeń ze względu na sposób wypłaty świadczenia:

1. Świadczenie jednorazowe – całe świadczenie wypłacane jest jednym przelewem. W zależności od polisy wypłata może nastąpić w różnym momencie np. zaraz po diagnozie choroby lub po zakończeniu procesu leczenia
2. Miesięczna renta – świadczenie wypłacane w ratach, zazwyczaj przez okres 12-60 miesięcy, do czasu powrotu do zdrowia lub wyczerpania sumy ubezpieczenia.
3. Świadczenie bezgotówkowe – ubezpieczyciel nie wypłaca gotówki ubezpieczonemu, ale organizuje i opłaca leczenie w kraju lub za granicą.

Powyższy podział nie wyczerpuje tematu różnic w ubezpieczeniach. Każde towarzystwo do każdego rozwiązania proponuje inne Ogólne Warunki Ubezpieczenia. Z pozoru takie same ubezpieczenia w praktyce mogą wyglądać zupełnie inaczej. Przykładowo różne towarzystwa mogą wypłacać świadczenie za diagnozę innych chorób, a nawet w przypadku ochrony od tych samych chorób mogą je różnie definiować. Różnie towarzystwa podchodzą też to ilości możliwych wypłat świadczeń w ramach jednej umowy.  Przykładowo towarzystwo może wypłacić świadczenia wyłącznie za pierwszą lub za kilka chorób z zakresu wymienionego w OWU.

Dodatkowo na rynku istnieją bardziej specyficzne ubezpieczenia. Jedno z nich ma za zadanie zastąpienie zasiłku chorobowego- L4. Taki rodzaj ubezpieczenia skierowany jest głównie do osób prowadzących działalność gospodarczą (lub dla osób na etacie, gdy minie pierwszy 6-miesięczny okres odpowiedzialności  Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Polega na wypłacie świadczenia (w formie renty), przez okres niezdolności do pracy potwierdzony przez lekarza. Jest to prywatna odpowiedź na potrzeby, które nie zawsze są finansowane przez ZUS.